1541 VI 27 – do Jana Dantyszka

List Mikołaja Kopernika do biskupa warmińskiego Jana Dantyszka, Frombork, 27 czerwca 1541 r.

Oryginał: Staatsbibliothek zu Berlin, Preussischer Kulturbesitz, Sammlung Darmstaedter, sygn. J 1530; łacina, papier, 29 x 19,5 cm, bez znaku wodnego, pieczęć sygnetowa z Apollinem odciśnięta w czerwonym wosku.

Mikołaj Kopernik dziękuje Janowi Dantyszkowi, biskupowi warmińskiemu, za przesłany mu list wraz z epigramem przeznaczonym dla czytelników De revolutionibus, który przewyższa zasługi Kopernika, a dorównuje łaskawości, jakiej biskup zwykł użyczać uczonym ¹. Kopernik informuje, że zamieści epigram na czele swego dzieła, jeśli tylko – jak przekonują go niektórzy uczeni – zasługuje ono na taką ozdobę.

Źródło:

Biskup Marian, Regesta Copernicana, Warszawa 1973.
Kopernik Mikołaj, Pisma pomniejsze, Warszawa 2007.

¹ Wspomniany epigram Dantyszka przeznaczony na stronę tytułową dzieła De revolutionibus uważa się za zaginiony.

Frombork, 27 czerwca 1541 r.

Do Przewielebnego w Chrystusie Ojca i Pana, Jana z Bożej łaski Biskupa Warmińskiego, Pana mojego Wielce Łaskawego

Przewielebny w Chrystusie Ojcze i Panie, Panie Wielce Łaskawy. Otrzymałem list Waszej Przewielebności bardzo łaskawy i przyjacielski, w którym raczyłeś mi przesłać epigram do czytelnika moich ksiąg, pełen smaku i jak najbardziej odpowiedni, co nie zasługom swoim przypisuję, lecz tej szczególnej przychylności, którą Wasza Przewielebność zwykle darzy uczonych. Toteż ten utwór Waszej Przewielebności umieszczę na samym początku swojego dzieła, jeśli tylko tak wielkiego zaszczytu ze strony Waszej Przewielebności jest ono godne; ludzie bardziej uczeni ode mnie powiadają, że ma ono jednak jakąś wartość, wypada ich zatem usłuchać. Ja zaś ze wszystkich sił pragnę okazać się godnym tej szczególnej życzliwości i ojcowskiego uczucia, którymi Wasza Przewielebność raczy mnie obdarzać, i – tak jak powinienem – być Mu we wszystkim, w czym potrafię, posłusznym i pomocnym.

Z Fromborka, 27 czerwca 1541.

Waszej Przewielebności całkowicie uległy

Mikołaj Kopernik

Przekład Jerzego Drewnowskiego

Frombork, 27 czerwca 1541 r.

Reuerendissimo in Christo Patri et Domino, Domino Joanni Dei gratia Episcopo Varmiensi, Domino meo Clememissimo

Reuerendissime in Christo Pater et Domine, Domine Clementissime. Accepi litteras Reuerendissimae Dominationis Vestrae humanissimas et admodum familiares, quibuscum etiam non dedignata est mittere ad lectorem librorum meorum epigramma elegans sane et ad rem, non meis meritis, sed Reuerendissimae Dominationis Vestrae beneuolentia singulari, qua studiosos prosequi solet. Ipsum igitur Reuerendissimae Dominationis Vestrae titulum operi meo in fastigio praeponam, si modo dignum sit opus, quod a Reuerendissima Dominatione Vestra exornari tantopere mereatur; quod tamen dictitant me doctiores esse liquid: quibus obsequi decet. Ego vero singularem beneuolentiam et affectum erga me paternum, quo me prosequi non cessat Reuerendissima Dominatio Vestra, quantum in me est, promereri eique in omnibus, quibus possum, vti debeo, seruire et obsequi cupio. Ex Frauemburg XXVII Junij 1541.

Eidem Reuerendissimae Dominationi Vestrae obsequentissimus

Nicolaus Copernicus